Veri mimarisi yetersiz, yatırımlar hızla artıyor

Yapay zekâ destekli uygulamalar için veri platformları geliştiren Couchbase, 2026 CIO Anketi’nin sonuçlarını açıkladı. Türkiye’den 50 üst düzey IT yöneticisinin de katıldığı araştırma, büyük ölçekli şirketlerin yapay zekâyı benimseme sürecinde ciddi zorluklar yaşadığını ortaya koydu.

ŞİRKETLERİN %60’I ENTEGRASYONDA ZORLANIYOR
Araştırmaya göre Türkiye’deki şirketlerin %60’ı yapay zeka veri gereksinimlerini tam olarak entegre edemiyor. Katılımcıların %20’si ise yapay zeka üzerinde “hiç” veya “yetersiz” kontrol sahibi olduklarını kabul etti. Ayrıca %64’ü, kurumlarının yapay zekadan yeterince hızlı faydalanamadığını düşünüyor.

EKONOMİK BEDEL AĞIR: YILLIK 110 MİLYON DOLAR
Couchbase raporu, yapay zekayı zamanında benimseyemeyen şirketlerin yıllık gelirlerinin ortalama %9,8’ini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Bu oran Türkiye’de büyük ölçekli firmalar için yıllık yaklaşık 110 milyon dolarlık kayıp anlamına geliyor.

YAPAY ZEKAYI ERKEN BENİMSEYEN LİDER OLACAK
Türk IT liderlerinin %82’si, yapay zekayı erken benimseyen şirketlerin sektör liderliğine yükseleceğine inanıyor. Yine %73’lük kesim, yapay zekanın halihazırda teknoloji ekosistemlerini dönüştürmeye başladığını söylüyor.

Bu bakış açısı yatırımlara da yansıyor. Türkiye’de yapay zeka yatırımlarının 2025-2026 döneminde %54 oranında artması bekleniyor. Böylece yapay zeka için ayrılan bütçeler, dijital modernizasyon yatırımlarının yarısından fazlasını oluşturacak.

BENİMSEMENİN ÖNÜNDE ENGELLER
Araştırmaya katılanların %100’ü, yapay zeka projelerinde birtakım zorluklarla karşılaştığını ifade etti. Bu engeller arasında:

• Gerekli veriye erişim ve işleme eksikliği

• Projelerin başarısız olacağı algısı

• Bütçe aşımı

Bu nedenlerle yapay zeka yatırımlarının %16’sının boşa gittiği ve stratejik hedeflerin ortalama 6 ay gecikmeyle hayata geçirilebildiği kaydedildi.

VERİ MİMARİSİ YETERSİZ
Şirketlerin mevcut sistemlerinin yapay zekâ çözümlerini destekleme ömrü ortalama 14 ayla sınırlı. %78’i çoklu veritabanı kullanırken, %64’ü verilerin dışa sızmasını engelleyecek güvenlik araçlarına sahip değil. Ayrıca %80’lik kesim, yapay zeka için kritik olan yüksek boyutlu vektör verilerini yönetme kapasitesine sahip olmadığını kabul etti.

COUCHBASE UYARDI
Couchbase Küresel Müşteri Teknoloji Stratejileri Yöneticisi Chris Bridgland, sonuçları şöyle değerlendirdi:
“Türkiye’de CIO’ların %60’ı yapay zekanın potansiyelinden heyecan duyuyor. Ancak verilerine hakim olabilen kurumlar bu teknolojiden tam anlamıyla faydalanabiliyor. Sağlam veri mimarileri, yapay zekayı rekabet avantajına dönüştürecek.”

ŞİRKETLERİN YÜZDE 20’Sİ YAPAY ZEKA ÜZERİNDE “HİÇ KONTROLÜMÜZ YOK” DİYOR